مکمل آهن بزرگسالان

آهن چیست؟

آهن یک ماده معدنی ضروری است که نقش‌های حیاتی در بدن ایفا می‌کند. این ماده معدنی به طور طبیعی در بسیاری از غذاها وجود دارد، به برخی از محصولات غذایی افزوده می‌شود و به عنوان مکمل تغذیه‌ای نیز در دسترس است. آهن جزء اصلی هموگلوبین است، پروتئینی که در گلبول‌های قرمز خون وجود دارد و وظیفه انتقال اکسیژن از ریه‌ها به بافت‌های بدن را بر عهده دارد. علاوه بر این، آهن در ساختار میوگلوبین (پروتئین ذخیره‌کننده اکسیژن در عضلات)، متابولیسم عضلات و سلامت بافت همبند نیز نقش دارد. آهن همچنین برای رشد جسمی، تکامل عصبی، عملکرد سلولی و تولید برخی هورمون‌ها ضروری است. آهن موجود در غذا به دو شکل آهن هِم و آهن غیر هِم وجود دارد. آهن هِم که در گوشت، غذاهای دریایی و مرغ یافت می‌شود، جذب بالاتری نسبت به آهن غیر هِم دارد که در گیاهان و غذاهای غنی شده با آهن وجود دارد.

مکمل آهن چیست؟

قرص آهن یا مکمل آهن، فرمولاسیون‌های مختلفی از آهن هستند که برای پیشگیری و درمان کمبود آهن و کم‌خونی ناشی از آن استفاده می‌شوند و می‌توانند به بازگشت ذخایر آهن به سطوح نرمال در افراد مبتلا به این نوع کم‌خونی کمک کنند.

کم خونی چیست و چند نوع دارد ؟

کم خونی یا آنمی، یک اختلال خونی شایع است که در آن بدن با کمبود هموگلوبین یا گلبول‌های قرمز مواجه می‌شود. هموگلوبین، پروتئینی در گلبول‌های قرمز است که وظیفه حمل اکسیژن از ریه‌ها به بافت‌های بدن را بر عهده دارد. کمبود اکسیژن در سلول‌ها می‌تواند منجر به مشکلات متعددی شود. انواع مختلفی از کم خونی وجود دارد که از جمله آنها می‌توان به کم خونی ناشی از فقر آهن، کم خونی ناشی از فقر ویتامین، کم خونی آپلاستیک و بیماری‌های خونی ارثی مانند کم خونی داسی شکل و تالاسمی اشاره کرد. هر یک از این انواع، علل و عوامل خطر متفاوتی دارند.

مشاهده علائم کم خونی در بدن

کم خونی یا آنمی به وضعیتی گفته می‌شود که در آن تعداد گلبول‌های قرمز یا میزان هموگلوبین موجود در خون کاهش می‌یابد. هموگلوبین پروتئینی است که در گلبول‌های قرمز وجود دارد و وظیفه حمل اکسیژن از ریه‌ها به سایر قسمت‌های بدن را بر عهده دارد.

کمبود آهن یکی از شایع‌ترین علل کم خونی است. آهن برای تولید هموگلوبین ضروری است و کمبود آن می‌تواند منجر به کاهش تولید گلبول‌های قرمز و در نتیجه کم خونی شود.

علائم کم خونی می‌تواند شامل خستگی، رنگ پریدگی، سرگیجه، تپش قلب سریع، لرز، سردرد، خارش و ریزش مو باشد. در صورت مشاهده هر یک از این علائم، مراجعه به پزشک و انجام آزمایشات لازم برای تشخیص و درمان کم خونی ضروری است.

بررسی کنید که چقدر آهن نیاز دارید

مصرف قرص آهن در گروه‌های در معرض خطر کمبود آهن

گروه‌هایی که در معرض خطر کمبود آهن قرار دارند و ممکن است نیاز به مصرف قرص آهن داشته باشند:

• افراد با اختلالات گوارشی: افراد مبتلا به بیماری‌های گوارشی مانند سلیاک، کولیت و کرون، به دلیل مشکلات جذب، در معرض خطر کمبود آهن قرار دارند.

• زنان باردار: در دوران بارداری، نیاز به آهن به دلیل افزایش حجم خون و نیاز جنین و جفت افزایش می‌یابد. کمبود آهن در این دوره می‌تواند منجر به عوارض جدی برای مادر و نوزاد شود.

• زنان با خونریزی شدید قاعدگی: زنانی که در طول قاعدگی خونریزی شدید دارند، بیشتر از سایرین در معرض خطر کمبود آهن قرار دارند.

• اهداکنندگان مکرر خون: اهداکنندگان مکرر خون به دلیل از دست دادن آهن در هر بار اهدا، در معرض خطر کمبود آهن قرار دارند.

• افراد مبتلا به سرطان: بیماران مبتلا به سرطان، به ویژه سرطان کولون، به دلیل از دست دادن خون مزمن و سایر عوامل، ممکن است دچار کمبود آهن باشند.

• نوزادان و کودکان خردسال: نوزادان، به ویژه نوزادان نارس و کم وزن، به دلیل رشد سریع خود نیاز بالایی به آهن دارند. نوزادان کامل معمولا ذخایر آهن کافی دارند، اما از 6 تا 9 ماهگی در معرض خطر کمبود آهن قرار می‌گیرند، مگر اینکه از غذاهای غنی از آهن یا شیر خشک غنی شده با آهن تغذیه شوند.

• افراد مبتلا به نارسایی قلبی: نارسایی قلبی می‌تواند منجر به کمبود آهن به دلیل تغذیه نامناسب، جذب ناکافی و از دست دادن خون در دستگاه گوارش شود.

• سالمندان: سالمندان به دلیل تغذیه نامناسب و بیماری‌های مزمن، در معرض خطر کمبود آهن قرار دارند.

بهترین زمان مصرف قرص آهن

بهترین زمان برای مصرف قرص آهن زمانی است که معده خالی باشد، یعنی حدود 1 ساعت قبل یا 2 ساعت بعد از غذا. با این حال، برای کاهش عوارض گوارشی، می‌توان آن را همراه با غذا یا بلافاصله بعد از غذا نیز مصرف کرد.

برای جذب بهتر قرص آهن چه باید کرد؟

جذب آهن از رژیم غذایی به طور کامل و یکسان انجام نمی‌شود و برخی غذاها می‌توانند به بدن در جذب بهتر آهن کمک کنند. این منابع غذایی عبارتند از:

• غذاهای غنی از ویتامین C: ویتامین C با تبدیل آهن غیر هِم به فرمی که بدن راحت‌تر می‌تواند آن را جذب کند، جذب آهن را افزایش می‌دهد. منابع غنی از ویتامین C شامل مرکبات، سبزیجات برگ سبز تیره، فلفل دلمه‌ای و توت‌فرنگی هستند. مصرف این مواد غذایی به همراه غذاهای حاوی آهن یا مکمل آهن می‌تواند جذب آهن را افزایش دهد. این امر به ویژه برای گیاهخواران و وگان‌ها که آهن بیشتری از منابع گیاهی دریافت می‌کنند، حائز اهمیت است.

• گوشت، ماهی و مرغ: این مواد غذایی حاوی آهن هِم هستند که به خوبی جذب می‌شود و همچنین جذب آهن غیر هِم را نیز تحریک می‌کنند. ترکیب غذاهای حاوی آهن هِم و غیر هِم در یک وعده غذایی می‌تواند به افزایش جذب آهن غیر هِم در بدن کمک کند.

غذاهایی که ممکن است مانع جذب بهینه قرص آهن و یا آهن موجود در غذا شوند:

همانطور که برخی غذاها می‌توانند جذب آهن را افزایش دهند، بعضی دیگر نیز می‌توانند از جذب آهن ممانعت نمایند. از جمله منابع غذایی که می‌توانند بر جذب آهن تاثیر منفی داشته باشند، می‌توان به منابع زیر اشاره کرد:

• غذاهای حاوی فیتات یا اسید فیتیک در غذاهایی مانند غلات کامل، سویا، دانه‌ها و حبوبات وجود دارد. لازم به ذکر است که خیساندن مناسب می‌تواند اسید فیتیک را از حبوبات حذف کند. حتی مقادیر اندک فیتات می‌تواند جذب آهن را به طور معناداری کاهش دهد. با این وجود، تاثیر منفی فیتات را می‌توان با مصرف غذاهایی که جذب آهن غیر هم را افزایش می‌دهند (مانند منابع غذایی حاوی ویتامین C و گوشت)، خنثی کرد.

• غذاهای غنی از کلسیم یک ماده معدنی مهم برای سلامت استخوان‌ها است. برخی شواهد نشان می‌دهند که کلسیم می‌تواند مانع از جذب آهن هم و آهن غیر هم شود. به منظور به حداکثر رساندن جذب آهن، توجه به این نکته ضروری است که غذاهای غنی از کلسیم نباید همراه با وعده‌های غذایی که قسمت اعظم آهن رژیم غذایی شما را تامین می‌کنند، مصرف شوند. هم‌چنین، در صورت امکان بهتر است قرص آهن و مکمل کلسیم در ساعات متفاوتی از روز میل گردند.

• غذاهای حاوی پلی‌فنل در مقادیر مختلف در غذاها و نوشیدنی‌های گیاهی از جمله سبزیجات، میوه‌ها، برخی غلات و حبوبات، چای، قهوه و شراب یافت می‌شوند. قهوه و چای که هر دو به طور گسترده‌ای نزدیک به وعده‌های غذایی مصرف می‌شوند، محتوای پلی‌فنلی بالایی دارند و می‌توانند جذب آهن غیر هم را مهار کنند. جهت خنثی کردن تاثیر مصرف پلی‌فنل‌ها، به عبارت دیگر بهتر است از مصرف چای و قهوه حداقل 1 ساعت قبل و 2 ساعت بعد از قرص آهن و منابع غذایی آهن پرهیز نمایید.

برخی اثرات آهن بر سلامتی

قرص آهن در بارداری

در دوران بارداری، نیاز بدن به آهن به طور چشمگیری افزایش می‌یابد، چرا که حجم خون مادر افزایش یافته و جنین نیز برای رشد و تکامل خود به آهن نیاز دارد. کمبود آهن در این دوران می‌تواند عواقب جدی برای مادر و نوزاد داشته باشد، از جمله:

• برای مادر: افزایش خطر ابتلا به کم‌خونی، خستگی، ضعف و کاهش مقاومت بدن در برابر عفونت‌ها.
• برای نوزاد: افزایش خطر تولد نوزاد با وزن کم، زایمان زودرس، کمبود آهن و اختلال در تکامل مغزی.

به همین دلیل، مصرف کافی آهن در دوران بارداری از اهمیت بالایی برخوردار است. سازمان جهانی بهداشت (WHO) توصیه می‌کند که زنان باردار روزانه 27 میلی‌گرم آهن دریافت کنند. این مقدار می‌تواند با توجه به شرایط فردی و نظر پزشک تغییر کند.

قرص آهن برای ریزش مو

ریزش مو می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله کمبود مواد مغذی مانند آهن. آهن برای تولید هموگلوبین ضروری است، پروتئینی که اکسیژن را به سلول‌های بدن از جمله سلول‌های مو می‌رساند. کمبود آهن می‌تواند منجر به ریزش مو شود و با درمان کم‌خونی فقر آهن، می‌توان به بهبود رشد مو کمک کرد.

قرص آهن در پریودی

در دوران قاعدگی، به دلیل خونریزی، بدن با کمبود آهن مواجه می‌شود. این کمبود آهن می‌تواند منجر به بروز علائمی مانند خستگی، ضعف، سردرد و طولانی شدن دوره نقاهت شود. مصرف قرص آهن در این دوران، با تشخیص پزشک، می‌تواند به بهبود این علائم و جبران کمبود آهن کمک کند.

نوزادان و کودکان

کم‌خونی فقر آهن در نوزادان می‌‌تواند منجر به تاخیر در رشد روانی، کناره‌گیری اجتماعی و نقص توجه شود.

هشدار مصرف قرص آهن

مشورت با پزشک، کلید اصلی در مصرف مکمل‌ها به ویژه قرص آهن است. پزشک با بررسی وضعیت سلامتی و انجام آزمایشات لازم، می‌تواند در مورد نیاز شما به مکمل و مقدار مناسب آن تصمیم بگیرد. از مصرف خودسرانه و طولانی مدت مکمل‌ها، به ویژه قرص آهن، خودداری کنید. مصرف بیش از حد آهن می‌تواند عوارض جدی مانند آسیب به کبد و سایر اعضای بدن داشته باشد. اگر از داروهای دیگری استفاده می‌کنید، حتما به پزشک خود اطلاع دهید، زیرا برخی داروها می‌توانند با مکمل‌ها تداخل داشته باشند و عوارض جانبی جدی ایجاد کنند. مقدار مصرف قرص، شربت و قطره کم خونی در افراد مختلف، بسته به سن، جنس، وضعیت سلامتی و علت کم خونی، متفاوت است. تعیین دوز مناسب توسط پزشک ضروری است. مصرف قرص آهن معمولا بیش از 6 ماه توصیه نمی‌شود، مگر در موارد خاص و با تجویز پزشک.

عوارض قرص آهن

قرص آهن در دوزهای کمتر از حد مجاز روزانه (UL)، که برای بزرگسالان ۴۵ میلی‌گرم آهن المنتال در روز است، معمولا بی‌خطر است. با این وجود، می‌تواند عوارض گوارشی مانند ناراحتی معده، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، مدفوع تیره و یبوست ایجاد کند، به ویژه در زنان باردار که مستعد یبوست هستند. برای کاهش این عوارض، می‌توان از دوزهای پایین شروع کرد و به تدریج دوز را افزایش داد، یا قرص آهن را همراه با غذا مصرف کرد، اگرچه این کار می‌تواند جذب آهن را کاهش دهد. در صورت بروز معده درد، پزشک می‌تواند دوز یا نوع آهن را تغییر دهد. دوزهای بالاتر از حد مجاز روزانه فقط باید تحت نظر پزشک مصرف شوند، زیرا مصرف بیش از حد آهن می‌تواند خطرناک باشد.

خرید مکمل آهن بزرگسالان

خرید مکمل آهن بزرگسالان از سایت‌ آنلاین دارونکس بسیار آسان و سریع شده است. اما برای اطمینان از اصالت محصول و خریدی مطمئن، بهتر است قبل از خرید، مجوزهای لازم و اعتبار سایت را بررسی کرده و در صورت نیاز با پزشک یا داروساز مشورت کنید.

قیمت مکمل آهن بزرگسالان

قیمت مکمل آهن بزرگسالان تحت نظارت سازمان غذا و دارو تعیین میشود و داروخانه‌های آنلاین مثل دارونکس، این محصول را با قیمتی برابر با فاکتور رسمی شرکت‌های پخش ارائه می‌دهند. ضمن اینکه اغلب اوقات تخفیف‌ها و هدایای ویژه‌ای هم برای خریداران در نظر می‌گیرند.

 داروخانه آنلاین دارونکس، راهی آسان و سریع برای تهیه داروهای مورد نیاز خود فراهم می‌کند تا به راحتی و در کمترین زمان سفارش دهید.

سوالات پرتکرار

1. آیا قرص آهن چاق کننده است؟

در مورد افزایش وزن و قرص آهن، باید گفت که افزایش وزن حتی در لیست عوارض جانبی نادر ناشی از مصرف قرص آهن نیز قرار نمی‌گیرد. با وجود اینکه شواهد علمی چندانی در حمایت از تأثیر مکمل آهن بر افزایش وزن وجود ندارد، برخی افراد ادعا می‌کنند که مصرف قرص آهن موجب افزایش وزنشان شده است.

2. بهترین قرص آهن برای خانم‌ها چیست؟

نام بردن از یک مکمل تغذیه‌ای خاص به عنوان بهترین قرص آهن جهت مصرف بانوان ممکن نیست. در وهله اول آنچه در انتخاب مکمل آهن حائز اهمیت است، تعیین دوز آهن مورد نیاز فرد از طریق سنجش شاخص‌های آزمایشگاهی مربوطه و تفسیر نتایج آزمایش توسط درمانگر می‌باشد.